W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Dzięki temu serwis internetowy może być maksymalnie bezpieczny i wygodny.  Zobacz politykę prywatności >>>

Wyszukiwarka

Wyświetl:
Wyszukiwanie zaawansowane
Nazwa obiektu / tytuł
Nr inwentarzowy
Autor / wytwórnia
Miejsce powstania
Data powstania
Rodzaj
Technika
Tworzywo
Słowa kluczowe
Strona Muzeum Narodowego w Lublinie > Katalog zbiorów > Portret Adama Szaniawskiego herbu Junosza
powrót do wyników
poprzedni
następny
Portret sarmacki przedstawiający szlachcica, starszego mężczyznę w ujęciu do bioder, zwróconego 3/4 w prawo.Kontrast pomiędzy żywą barwą postaci a ciemnym tłem. Portretowany lewą ręką ujmuje kościaną rękojeść karabeli, prawą ma uniesiona na tę samą wysokość. Twarz charakterystyczna, o zdecydowanych rysach, ze zmarszczkami, łysiną, z wianuszkiem blond włosów wokół głowy. Brązowe oczy, o przenikliwym spojrzeniu, skierowane na widza, wydatny, orli nos, sumiaste, obfite, jasne wąsy. Mężczyzna ubrany w karmazynowy kontusz, podbity ciemnobrązowym futrem, z rzędem złotych guzów. Pod kontuszem bladoniebieski żupan z rzędem koralowych guzików, pod szyją z widocznym białym stojącym kołnierzykiem koszuli, spiętym złotą ozdobą. Żupan w pasie przewiązany złotolitym, orientalnym, barwnym pasem kontuszowym. Na małym palcu lewej dłoni duży pierścień z błękitnym oszlifowanym kamieniem. Tło ciemne,neutralne. W lewym, górnym rogu tarcza herbowa z herbem Junosza i 4 złote litery:
Portret sarmacki przedstawiający szlachcica, starszego mężczyznę w ujęciu do bioder, zwróconego 3/4 w prawo.Kontrast pomiędzy żywą barwą postaci a ciemnym tłem. Portretowany lewą ręką ujmuje kościaną rękojeść karabeli, prawą ma uniesiona na tę samą wysokość. Twarz charakterystyczna, o zdecydowanych rysach, ze zmarszczkami, łysiną, z wianuszkiem blond włosów wokół głowy. Brązowe oczy, o przenikliwym spojrzeniu, skierowane na widza, wydatny, orli nos, sumiaste, obfite, jasne wąsy. Mężczyzna ubrany w karmazynowy kontusz, podbity ciemnobrązowym futrem, z rzędem złotych guzów. Pod kontuszem bladoniebieski żupan z rzędem koralowych guzików, pod szyją z widocznym białym stojącym kołnierzykiem koszuli, spiętym złotą ozdobą. Żupan w pasie przewiązany złotolitym, orientalnym, barwnym pasem kontuszowym. Na małym palcu lewej dłoni duży pierścień z błękitnym oszlifowanym kamieniem. Tło ciemne,neutralne. W lewym, górnym rogu tarcza herbowa z herbem Junosza i 4 złote litery:

nieznany (malarz), Portret Adama Szaniawskiego herbu Junosza

/

Wysokość: 66 cm, Szerokość: 86 cm






S/Mal/51/ML
Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski), ul. Zamkowa 9, Lublin
Brak kolekcji

Nota popularyzatorska

Adam Kazimierz Szaniawski herbu Junosza był przedstawicielem drobnej szlachty, lecz ze starego rodu z ziemi łukowskiej. Protoplastą rodu był prawdopodobnie Mikołaj z Szaniawy. Nadano mu tytuł szlachecki i dobra ziemskie już w 1. ćwierci XV wieku za zasługi na polu walki. Wielu przedstawicieli tej rodziny pełniło ważne funkcje w kraju i znalazło miejsce na kartach historii. Wśród znanych i poważanych  członków familii Szaniawskich poczesne miejsce  zajmował również Adam Kazimierz, który od 1705 roku aż do śmierci w 1725 roku sprawował urząd kasztelana lubelskiego. Jego wcześniejsze zasługi w służbie Rzeczypospolitej były doceniane.

W 1702 roku wspólnie z załogą grodu próbował powstrzymać oddziały szwedzkie przed zajęciem Lublina, niestety bezskutecznie. Szwedzi, okupując miasto, grozili spaleniem niezwykle ważnych dokumentów: ksiąg grodzkich i trybunalskich, czemu zapobiegł Szaniawski „[…] ledwie zdrowie uniósłszy swoje, wielką i prawie ostatnią na substancji swojej poniósł od Szwedów ruinę”. Za starania o bezpieczeństwo tychże dokumentów Sejm przyznał mu tysiąc talarów. Pełnił liczne urzędy, wystawiał zbrojnych rycerzy, na przykład chorągiew pancerną, w razie potrzeby pospolitego ruszenia, w jego posiadaniu były dobra w województwie lubelskim oraz dwory zarówno w Lublinie, jak i Kamieńcu Podolskim. Był również fundatorem kościoła parafialnego w Trzebieszowie oraz donatorem klasztoru dominikanów lubelskich i oo. Pijarów w Łukowie, po krewnym Feliksie objął pieczę nad ukończeniem budowy kaplicy Szaniawskich przy lubelskim kościele oo. Dominikanów.

Tak liczne zasługi i tytuły mogły wpłynąć na powstanie sarmackiego portretu Adama Szaniawskiego jeszcze za jego życia. Wskazywałby na to bardzo realistyczny portret szlachcica, o indywidualnych rysach i sugestywnej mimice. W prawej części obrazu, nad postacią, namalowano herb Junosza i litery A. S. K. L. rozmieszczone w prostokącie wokół herbu, które odnoszą się do sprawowanej funkcji Adama Szaniawskiego – kasztelana lubelskiego.

Magdalena Norkowska

Fundusze Europejskie - Logotyp
Rzeczpospolita Polska - Logotyp
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Logotyp
Unia Europejska - Logotyp