Pracownia Konserwacji Ceramiki i Metali Muzeum Narodowego w Lublinie od wielu lat pracuje na potrzeby własne oraz innych instytucji. Działalność ta jest stopniowo rozwijana w miarę przeprowadzanych modernizacji. Obecnie realizujemy prace konserwatorskie obejmujące przedmioty ze zbiorów archeologicznych, etnograficznych, numizmatycznych oraz rzemiosła artystycznego. Specjalizujemy się w konserwacji obiektów zabytkowych wykonanych z ceramiki i różnych metali. W zakresie konserwacji zabytków ceramicznych nasze działania dotyczą głównie obiektów archeologicznych i obejmują, oprócz czyszczenia, wzmacniania, klejenia oraz uzupełniania, rekonstrukcje przedmiotów dla celów wystawienniczych.
Zabytki metalowe, przy których prowadzimy prace, to przeważnie obiekty archeologiczne i numizmaty. Obok nich sporą grupę stanowią zabytki etnograficzne oraz militaria i wyroby rzemiosła artystycznego. Są to przedmioty wykonane ze stopów różnych metali: od żelaza, miedzi, mosiądzu, cyny po stopy srebra i złota. Wielka różnorodność użytych materiałów nierzadko stanowi pewien problem w pracach konserwatora, czasem utrudnia ich prowadzenie. Właściwe rozpoznanie zniszczeń korozyjnych, określenie rodzaju procesu korozyjnego i wynikających z niego form uszkodzeń tworzywa stanowi pierwszoplanową czynność przy podejmowaniu wszelkich działań konserwatorskich, prowadzących do oczyszczenia i zabezpieczenia obiektu. Celem zabiegów konserwatorskich dotyczących przedmiotów lub elementów metalowych w obiekcie zabytkowym powinno być przede wszystkim zatrzymanie procesów korozyjnych. Może ono nastąpić poprzez usunięcie nawarstwień, przywrócenie obiektowi jego pierwotnej formy, na tyle na ile to możliwe, i jak najbardziej skuteczne zabezpieczenie przed dalszym niszczeniem. Wszystkie zjawiska korozyjne mają ogromny wpływ na wygląd, a także funkcje artystyczne i użytkowe obiektu. Na skutek zachodzących procesów fizykochemicznych traci on walory techniczne i technologiczne, a z czasem może ulec całkowitemu zniszczeniu. Niektóre typy korozji powodują powstawanie nieodwracalnych zniszczeń, nawet jeśli na pierwszy rzut oka nie obejmują znacznej powierzchni przedmiotu. Istnieje wiele metod oczyszczania takich zbytków. Charakter obiektu, rodzaj materiału, z jakiego został wykonany, stan zachowania oraz przyczyny zniszczeń, a także wiele innych uwarunkowań powodują, że w procesie konserwacji i restauracji stosuje się rozmaite środki oraz metody. Wszystkie te działania muszą gwarantować obiektowi pełne bezpieczeństwo, nie każda metoda może więc zostać użyta w pełnym zakresie.
Najlepsze efekty daje postępowanie wykorzystujące zalety kilku metod, a w rezultacie możliwie najdokładniejsze oczyszczenie przedmiotu, decydujące o efektywności innych zabiegów konserwatorskich. Stosowane powszechnie metody konserwacji obiektów metalowych polegają przeważnie na chemicznym i mechanicznym usunięciu produktów korozji oraz innych nawarstwień (np. starych powłok malarskich), stabilizacji procesów korozyjnych za pomocą odpowiednio dobranych środków chemicznych, a następnie zabezpieczeniu powierzchni przed wpływem niekorzystnych czynników środowiska.
Do tego rodzaju prac wykorzystujemy różne urządzenia, narzędzia i preparaty – od najprostszych, znanych z życia codziennego, po bardziej zaawansowane, specjalistyczne – stworzone w laboratoriach i pracowniach naukowych na potrzeby konserwatorów. Wiele czynności, często niezwykle czasochłonnych i niekiedy stwarzających potencjalne zagrożenie dla struktury i stanu zachowania obiektu – dzięki nowoczesnym metodom i urządzeniom – jest przeprowadzanych w sposób zgodny z najnowszymi badaniami dotyczącymi konserwacji zabytków. Wszelkie prowadzone przez nas działania gwarantują konserwowanym przedmiotom pełne bezpieczeństwo, nienaruszalność ich struktury, a wielokrotnie również zachowanie istotnych śladów będących częścią historii zabytku
