O projekcie
Europejskie Dni Dziedzictwa to cykliczny projekt kulturalny, społeczny i edukacyjny o wyjątkowej skali i zasięgu: co roku we wrześniu mieszkańcy Starego Kontynentu mogą bezpłatnie zwiedzić najciekawsze zabytki w swojej okolicy oraz skorzystać z szerokiego wachlarza wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Podczas EDD nawet niedostępne na co dzień zabytki wpuszczają w swoje mury gości, a uczestnicy licznych spotkań, prelekcji i warsztatów poznają historię i kulturę zarówno narodową, jak i tę regionalną oraz lokalną.
Głównym celem Europejskich Dni Dziedzictwa jest edukacja historyczna i kulturalna, promowanie różnorodności regionalnego dziedzictwa kulturowego, podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej oraz propagowanie dialogu międzykulturowego. Opiekunowie lokalnych obiektów i placówek kulturalnych w ramach EDD zapewniają bezpłatny dostęp do zabytków i innych obiektów kultury – muzeów, skansenów, parków, ogrodów – nie zawsze dostępnych na co dzień dla publiczności lub do których wstęp wiąże się z opłatami. Proponują także wiele innych atrakcji, takich jak koncerty, wystawy, festyny historyczne, prezentacje ginących zawodów, wykłady, kiermasze wyrobów artystycznych i rzemieślniczych; zachęcają do obcowania z kulturą i zabytkami, popularyzują wśród społeczeństwa regionalne tradycje i zwyczaje.
Europejskie Dni Dziedzictwa to wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej. Idea EDD narodziła się 3 października 1985 roku w Granadzie podczas II Konferencji Rady Europy. Francuski minister kultury zaproponował wtedy rozszerzenie na cały kontynent zainicjowanych we Francji rok wcześniej Dni Otwartych Zabytków, podczas których po raz pierwszy wszyscy mogli bezpłatnie odwiedzić obiekty zwykle zamknięte dla zwiedzających. Przez kolejne lata inicjatywa ta cieszyła się dużym zainteresowaniem i poparciem społecznym. Dlatego w 1991 roku Rada Europy zdecydowała się ustanowić Europejskie Dni Dziedzictwa. Obecnie w EDD biorą udział wszystkie państwa członkowskie Rady Europy. Polska włączyła się do akcji w 1993 roku.
Muzeum Narodowe w Lublinie
Koordynator Europejskich Dni Dziedzictwa w województwie lubelskim
Kontakt: edd@mnwl.pl
Europejskie Dni Dziedzictwa 2024
32. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa w Polsce odbędzie się pod hasłem Szlaki. Sieci. Połączenia.
Szlaki. Sieci. Połączenia. to bezpośrednie odwołanie do projektu Szlaków Kulturowych Rady Europy, który został zainicjowany w 1987 r. przez Radę Europy. Inicjatywa promuje przede wszystkim współpracę kulturalną w powiązaniu z rozwojem turystyki. Polska w 2017 r. podpisała porozumienie i włączyła się w projekt, który tworzy obecnie lista 47 tras, a my jesteśmy częścią 17 z nich. Szlaki posiadają bardzo różnorodny charakter od najstarszej promującej szlaki pielgrzymkowe np. Santiago de Compostela, po mniej oczywiste w postaci szlaku pisarek np. Marii Konopnickiej, kończąc na Europejskim Szlaku Ceramiki, gdzie nie może zabraknąć Bolesławca.
Narodowy Instytut Dziedzictwa, od lat tworzy w Polsce rozwiązania systemowe sieciując miejsca oraz zarządców dziedzictwa o niezwykłej wartości w skali kraju m.in. nadzorując w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego procedurę wpisu na Listę Pomników Historii. Aktualnie rejestr liczy ponad 120 obiektów, których zasób kształtują układy urbanistyczne, parki, ogrody, dzieła architektury, krajobrazy kulturowe i zabytki techniki. Ustanowione w 1994 r., w przyszłym roku obchodzą swój Jubileusz 30-lecia. Ważną siecią są także obiekty zabytkowe wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO oraz sieci muzeów i innych, branżowych instytucji kultury.
Temat przewodni daje również możliwość pokazania różnorodności dziedzictwa niematerialnego, w tym zjawisk wpisanych na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Przede wszystkim mistrzów rzemiosła i rękodzieła, przekazujących umiejętności kolejnym pokoleniom, których możemy spotkać na licznych szlakach, takich jak: Kraina wątku i osnowy, Opoczyński, czy Małopolski Szlak Rzemiosła.
W haśle Szlaki. Sieci. Połączenia. swoje miejsce znajdzie także kultura cyfrowa i cyfrowe bazy danych, które już dziś proponują zwiedzającym wycieczki tematyczne obejmujące trasy po zabytkach lub wirtualne poznanie szlaków i obiektów. Przykładem cyfrowych baz danych, które pozwalają użytkownikom na tworzenie własnych szlaków i sieci jest m.in. portal NID zabytek.pl.
