Artefakt - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie

nieznany (rzemieślnik), Zabawka `Kotek`

Rodzaj:
Twórca/wytwórnia:
Miejsce powstania:
Technika:
Tworzywo:
Wymiary:	Wysokość: 7,5 cm, Szerokość: 4,5 cm, Głębokość: 3 cm, Średnica: cm
Słowa kluczowe:
Nr inwentarzowy:	E/1649/ML
Stała lokalizacja:	Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski), ul. Zamkowa 9, Lublin

Nota popularyzatorska

Mimo iż na pierwszym miejscu zawsze musiał być obowiązek, w naturze dzieci wiejskich, jak wszystkich innych, leżała zabawa. Jedynym światem, jaki znały, było ich najbliższe otoczenie i to z niego czerpały inspirację. Aranżując zabawy naśladowcze, odtwarzały sytuacje znane im z życia codziennego: dziewczynka kołysała lalkę, podpatrzywszy matkę usypiającą młodsze rodzeństwo lub bawiąc się miniaturkami naczyń, przyswajała tajniki gotowania, chłopcy zaś, pomykając przez łąki i pastwiska na koniku na kiju czy imitując dźwięki samochodów, wyobrażali sobie dalekie podróże w nieznany świat.

Dzieci lubią zwierzęta. Dlatego na jarmarkach i odpustach ogromnym powodzeniem cieszyły się figurki przypominające je swym kształtem. Można było wybierać wśród form znanych, jak: koty, psy, baranki, koziołki, jeże czy różnorodne ptaki: kurki, koguty, kaczki, gęsi, a nawet orły, lub bardziej egzotycznych, jak: słonie, wielbłądy, żółwie, krokodyle. Zdarzały się postaci jeźdźców w uniformie ułańskim. Niektóre, dzięki otworom do dmuchania, stawały się gwizdkami i zwiększały swą atrakcyjność. Większość ulepionych z gliny i pokrytych glazurą zabawek było wykonanych przez doświadczonych garncarzy przy okazji wyrobu dużych form użytkowych. Znaczącą wartość sentymentalną miały figurki wykonane samodzielnie, jak ta niepozorna figurka kotka wystrugana z margla.

Zabawka ludowa, mimo iż stanowiła swoisty mikrokosmos i była dziecięcym towarzyszem oraz świadkiem pierwszych radości i smutków, nie była przedmiotem szczególnej staranności, a jej żywot był zazwyczaj krótki. Ulegała szybszemu niszczeniu i wymianie uwarunkowanej wiekiem lub zainteresowaniami dziecka. Choć z tradycji rodzinnych wykształciły się z czasem, w okolicach Żywca, Kielc, Myślenic, Leżajska czy Rzeszowa, wiejskie ośrodki zabawkarstwa ludowego, utraciła swą pierwotną funkcję i zaczęła być traktowana jako przedmiot dekoracyjny – dla jednych cudny, dla innych cudaczny (patrz: E/180/ML, E/187/ML, E/190/ML, E/217/ML, E/220/ML, E/544/ML, E/2146/ML, E/17030/ML).

Wyszukiwarka

nieznany (rzemieślnik), Zabawka `Kotek`

Nota popularyzatorska