Artefakt - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie

nieznany (twórca), Czapka rogatywka

Rodzaj:
Twórca/wytwórnia:
Miejsce powstania:
Technika:
Tworzywo:
Wymiary:	Wysokość: 20 cm, Średnica: 22 cm
Słowa kluczowe:
Nr inwentarzowy:	E/2822/ML
Stała lokalizacja:	Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski), ul. Zamkowa 9, Lublin

Nota popularyzatorska

Męskie nakryciem głowy sukienno-futrzane z Wilkołaza Pierwszego, powiat Kraśnik, z końca XIX wieku. Było noszone w chłodniejsze dni do stroju świątecznego, zarówno przez starszych, jak i młodych mężczyzn. Nazywano je rogatywką, ale też gamerką, huczmą. Sukno, z którego wykonano czapkę, było najczęściej tego samego koloru co sukmana, czyli nakrycie wierzchnie, i mogło być brązowe lub granatowe. Tego typu czapki noszono w południowej części Lubelszczyzny w dwóch odmianach. Pierwsza, jak prezentowana, miała przekrój kolisty, z płaskim kwadratowym denkiem, o wysokości około 15–20 cm, średnicy 22 cm, a w dolnej części miała otok obszyty barankiem. Dla utrzymania sztywności formy i dla ocieplenia czapki watowano ją pakułami lub wełną strzyżoną i stosowano podszewkę z płótna. Zszywano ją z czterech klinów, z którego każdy miał w górnej części trójkątne zakończenie, a w dolnej zbliżone do rombu. W okolicach Wilkołaza noszono też niskie czapki z granatowego sukna, które nazywano kościuszkowskimi. Drugi typ czapki był niższy i powstawał również z prostokątnego płata tkaniny składanego na cztery i nacinanego w części, która miała stanowić denko w formie trójkąta równoramiennego. Powstałe w ten sposób cztery kliny po zszyciu tworzyły kwadratowe denko, a pozostały złączony z nimi prostokątny płat tkaniny, po poprzecznym złożeniu na pół i wywinięciu, stanowił jej otok. Czapka ta różniła się także zdobieniami, czyli sznurkiem, który umieszczano na górnym brzegu otoka i na szwach denka, a na ich rogach albo na środku był pomponiki z włóczki. Ten typ czapek wyszedł z użycia w okresie międzywojennym.

Wyszukiwarka

nieznany (twórca), Czapka rogatywka

Nota popularyzatorska