Artefakt - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie

Bąkała, Ludwika (czynna około 1918) (krawcowa wiejska), Gorset

Rodzaj:
Twórca/wytwórnia:
Miejsce powstania:
Technika:
Tworzywo:
Wymiary:	Wysokość: 72 cm, Szerokość: 47 cm
Słowa kluczowe:
Nr inwentarzowy:	E/5504/ML
Stała lokalizacja:	Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski), ul. Zamkowa 9, Lublin

Nota popularyzatorska

Gorset był noszony do roku 1939 do stroju świątecznego przez panienki lub młode mężatki w miejscowości Gołąb, powiat Puławy. Został uszyty przez Ludwikę Bąkałę w 1918 roku. Wykonany jest z czarnej satyny, podszyty lnianą podszewką z elementami tkaniny bawełnianej (długość 46 cm, szerokość 72 cm). Skrojony z sześciu części, usztywniony na szwach fiszbinami. Ma duże wycięcie z przodu oraz z tyłu. Jest dopasowany, sznurowany z przodu żółtą tasiemką przez cztery czarne pętelki doszyte po obu stronach zapięcia. Jeden z brzegów z przodu oraz wykrój pod szyją i rękawami są ozdobnie obszyte taśmą złotą oraz w kolorze czerwonym, szarym i różowym, które są dodatkowo przymarszczone. Z tyłu wzdłuż szwów jest naszyta ozdobna złota taśma. W dolnej części gorset ma doszytych dwanaście owalnych tacek (zwanych kaletkami), których brzegi są obszyte czerwoną taśmą oraz od wewnątrz złotym szychem.

Gorset to bardzo rozpowszechniona w Europie górna część odzieży kobiecej bez rękawów, dopasowana, sięgająca od ramion do bioder. W Polsce był noszony przez wszystkie warstwy społeczne, a w odzieży chłopskiej wykształciło się kilka jego odmian. Różniły się wykrojem, długością, sposobem zapinania, użytymi tkaninami i zdobieniami. Był on przypisany młodym kobietom i jeszcze pod koniec XIX wieku, podobnie jak wianek, symbolizował dziewictwo. W strojach ludowych Lubelszczyzny często był stosowany szamerunek, czyli ornament wykonany z naszytych sznurków, tasiemek, pasmanterii błyszczącej srebrnej i złotej, tasiemek z cekinów i koralików oraz nitek metalowych. Ozdoby tego typu zawsze były zakomponowane zgodnie z krojem i jego funkcją, ukrywały i podkreślały szwy, a jednocześnie uwydatniały sylwetkę. Różne odmiany zdobień gorsetów oraz przeobrażenia, jakim były poddawane, świadczą o tym, że strój chłopski nie był bezmyślnie naśladowany i inspirowany modą miejską, ale dopasowywany do reszty ubrania i trudnych warunków życia mieszkańców wsi.

Wyszukiwarka

Bąkała, Ludwika (czynna około 1918) (krawcowa wiejska), Gorset

Nota popularyzatorska