Artefakt - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie

Manufaktura Porcelany w Korcu (Korzec; 1783-1832) (wytwórnia), Imbryk do esencji

Rodzaj:
Twórca/wytwórnia:
Miejsce powstania:
Technika:
Tworzywo:
Wymiary:	Wysokość: 15,5 cm, Szerokość: 5 cm
Słowa kluczowe:
Nr inwentarzowy:	S/CS/42/ML
Stała lokalizacja:	Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski), ul. Zamkowa 9, Lublin

Nota popularyzatorska

Imbryk powstał w manufakturze, która jako pierwsza w Polsce produkowała porcelanę, począwszy od roku 1790. Założył ją w 1783 roku Józef Klemens Czartoryski w swych dobrach w Korcu na Wołyniu. Prowadzenie powierzył sprowadzonemu z Francji Franciszkowi Mezerowi. Manufaktura wprowadzała różnorodne formy i dekoracje naczyń zgodnie ze zmianami stylu i upodobań nabywców. W latach 1810–1815 na powierzchni naczyń pojawiły się malowane imitacje innych materiałów: drewna, szylkretu i – jak w tym wypadku – marmuru.

Herbata jest obecnie w Polsce napojem powszechnym i codziennym, jest pita dla niej samej i jako uzupełnienie posiłku. Zawitała do nas w XVII wieku i początkowo była traktowana jak lekarstwo. Stąd wzięła się jej polska nazwa zaczerpnięta z łaciny, gdzie herba znaczy ziele. Rektor Akademii Zamojskiej, ksiądz T. Ormiński, na początku XVIII wieku pisał, że „żołądkowi słabemu pomaga i od letargu broni, przeciw podagrze i kamieniu służy”. Wówczas była to herbata zielona, dopiero później pojawiła się czarna i ta zyskała większą popularność. Zwyczaj picia herbaty upowszechnił się w Polsce dopiero w latach 20. XIX wieku. Napój zaczął być podawany w czasie spotkań towarzyskich i dlatego naczynia do herbaty miały eleganckie formy. Wykonywano je ze szlachetnych materiałów, z których najlepsza okazała się porcelana. Do picia herbaty służyły porcelanowe filiżanki, a gotowy napój podawano na stół w imbrykach. Równolegle pojawił się drugi sposób jej serwowania. Na stół wędrował mały imbryczek z esencją herbaty, któremu towarzyszyła tak zwana buliera, która była rodzajem czajnika na gorącą wodę z podgrzewaczem podtrzymującym wysoką temperaturę.

Barbara Czajkowska

Wyszukiwarka

Manufaktura Porcelany w Korcu (Korzec; 1783-1832) (wytwórnia), Imbryk do esencji

Nota popularyzatorska