Artefakt - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie

Czechowicz, Józef (1903-1939) (poeta), Na 5-ro dzieci Madeja

Rodzaj:
Twórca/wytwórnia:
Miejsce powstania:	/
Technika:
Tworzywo:
Wymiary:	Wysokość: 15 cm, Szerokość: 10 cm
Słowa kluczowe:
Nr inwentarzowy:	MC/Rp/43/14/ML
Stała lokalizacja:	Muzeum Narodowe w Lublinie, oddział – Muzeum Literackie, filia - Muzeum Józefa Czechowicza, ul. Złota 3, Lublin

Nota popularyzatorska

Bohaterem fraszki Józefa Czechowicza jest Antoni Madej (1899–1989) – poeta, tłumacz i pedagog. Jak pisze Tadeusz Kłak, był on „współtwórcą odrodzenia poetyckiego w międzywojennym Lublinie oraz aktywnym współuczestnikiem życia literackiego w tym mieście”. Studiował polonistykę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, ukończył też Wyższy Kurs Nauczycielski. Zajmował się w Lublinie pracą pedagogiczną. Redagował „Ognisko Nauczycielskie” oraz „Mały Płomyczek” (wiejski), od 1937 roku redagował wraz z Jerzym Braunem czasopismo „Zet”. W 1939 roku przeniósł się do Warszawy. Wydał zbiory wierszy: Płonące lonty (1931), Pieśń o Bałtyku (1932), Widnokrąg (1933), Twarz (1934), W grudzie ziemi (1934), Linie i granice (1935) oraz Drzewo figowe (1938), a także tom przekładów Z poezyj Otokara Brzeziny (1936).

Józef Czechowicz i Antoni Madej zaprzyjaźnili się podczas wspólnej działalności w Związku Literatów Lubelskich oraz na łamach czasopism, z którymi współpracowali: „Zet”, „Pion”, „Płomyk”. W swojej twórczości Madej wykorzystywał niektóre doświadczenia awangardy lubelskiej; odnajdujemy w niej wpływy poetyckie szkoły Czechowicza. „Cesarz awangardy” dostrzegał walory literackie wierszy autora Widnokręgu. W recenzji Nowe książki Madeja, omawiającej dwa tomiki: Twarz i W grudzie ziemi, obwieścił wręcz pojawienie się w Lublinie nowej poetyckiej osobowości: „W prowincjonalnym Lublinie, wśród murów średniowiecznych i przedmieść żyjących od świtu do świtu wyrósł poeta – twórca”.

Świadectwem serdecznych relacji obydwu poetów jest bogaty zbiór listów Czechowicza do Antoniego Madeja, przechowywany w Muzeum Józefa Czechowicza, a także fraszka Na 5-ro dzieci Madeja (poeta miał pięć córek, co często było przedmiotem żartów koleżeńskich).

W 1936 roku Czechowicz wskutek donosów i oskarżeń o niemoralny tryb życia (między innymi homoseksualizm) był zmuszony zrezygnować z pracy w pismach i wydawnictwach Związku Nauczycielstwa Polskiego. Poeta uważał (jak się później okazało niesłusznie), że to właśnie jego bliski przyjaciel, Antoni Madej, oskarżył go o niemoralne czyny. Madej obszernie pisał o tej sprawie w artykule Wokół sprawy odejścia Czechowicza z ZNP, czyli bajka o straszliwym zbóju Madeju, opublikowanym w „Kamenie” w 1968 roku.

Wyszukiwarka

Czechowicz, Józef (1903-1939) (poeta), Na 5-ro dzieci Madeja

Nota popularyzatorska