Artefakt - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie

Czechowicz, Józef (1903-1939) (poeta), List Józefa Czechowicza do Stanisława Czernika

Rodzaj:
Twórca/wytwórnia:
Miejsce powstania:
Technika:
Tworzywo:
Wymiary:	Wysokość: 14 cm, Szerokość: 21,9 cm
Słowa kluczowe:
Nr inwentarzowy:	MC/Rp/54/5/ML
Stała lokalizacja:	Muzeum Narodowe w Lublinie, oddział – Muzeum Literackie, filia - Muzeum Józefa Czechowicza, ul. Złota 3, Lublin

Nota popularyzatorska

W liście Józef Czechowicz informuje o zakończeniu współpracy z „Zetem” –czasopismem, w którym w latach 1932–1934 prowadził Kolumnę poetów, Świat słowiański, a także Kronikę lubelską. Pismo, redagowane przez Jerzego Brauna, było w dużej mierze poświęcone tak zwanej filozofii narodowej i filozofii absolutnej Józefa Hoene-Wrońskiego, mesjanizmowi oraz tradycji romantycznej. O okolicznościach zaprzestania przez poetę współpracy z „Zetem” obszernie pisze Braun w szkicu zamieszczonym w publikacji zbiorowej Spotkania z Czechowiczem.

Autor Kamienia wspomina także o wieczorze „Najazd Poezji Awangardowej na Warszawę”, który odbył się 10 marca 1934 roku. Ta niezwykle ważna – wręcz legendarna – impreza literacka była ostatnią próbą wspólnego wystąpienia całego ruchu.

W liście pojawia się wzmianka na temat „montowanego” czasopisma literackiego. Chodzi zapewne o pismo „Zmowa”, miesięcznik poświęcony sztuce współczesnej, które chcieli wspólnie redagować poeci Wilna i Lublina. Jego komitet redakcyjny mieli tworzyć: J. Czechowicz, C. Miłosz i J. Zagórski. Do powstania pisma nie doszło, zachował się jednak szkic organizacyjny sformułowany przez Czechowicza. Autor w błyskawicy wierzył, że „Zmowa” stanie się głosem Drugiej Awangardy, a zarazem naturalną przeciwwagą dla znienawidzonej tradycji skamandryckiej. Projekt czasopisma świadczy o dużych ambicjach i twórczym rozmachu redaktora, który nie zapomniał jednocześnie, iż „humor w pracy powinien wyrównywać powagę jej owoców”. Dlatego wszystkim członkom komitetu redakcyjnego nadał godności nawiązujące do wolnomularstwa. Miłoszowi przyznał masoński tytuł Brata Strasznego, sobie rezerwując jednak tytuł najznaczniejszy: Król Litewski, Cesarz Encyklopedii.

Poeta informuje również Czernika o swojej przywódczej roli w awangardzie. Choć rzeczywiście w latach 30. XX wieku Czechowicz był w Warszawie animatorem życia literackiego, to jednak do pewnych informacji zamieszczonych w liście należy podejść z dystansem. Jak pisze Tadeusz Kłak: „wiadomość o »podporządkowaniu się« Przybosia wolno przyjąć z dużą dozą sceptycyzmu. Autor Równania serca nie był poetą, który potrzebowałby, a co więcej – mógłby komukolwiek się podporządkować. Czechowicz miał zaś na tyle poczucie humoru, że obejmował nim i swoje »przywództwo«”.

Wyszukiwarka

Czechowicz, Józef (1903-1939) (poeta), List Józefa Czechowicza do Stanisława Czernika

Nota popularyzatorska