W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Dzięki temu serwis internetowy może być maksymalnie bezpieczny i wygodny.  Zobacz politykę prywatności >>>

Wyszukiwarka

Wyświetl:
Wyszukiwanie zaawansowane
Nazwa obiektu / tytuł
Nr inwentarzowy
Autor / wytwórnia
Miejsce powstania
Data powstania
Rodzaj
Technika
Tworzywo
Słowa kluczowe
Strona Muzeum Narodowego w Lublinie > Katalog zbiorów > Bilet Kasowy Księstwa Warszawskiego - 1 talar
powrót do wyników
poprzedni
następny
Aw. W ozdobnej ramce w rogach litery: K.B.X.W., u góry herb Księstwa Warszawskiego ujęty gałązką palmową i laurową, u dołu w rozetce 1./Tal. Przedstawienia w ramce rozdzielają treść, od góry: JEDEN – TALAR. / KASSOWY-BILLET XIĘSTWA – WARSZAWSKIEGO. 1810. Na osi poziomej w ramce, z lewej herb Saksonii, z prawej Orzeł Księstwa Warszawskiego. W polu u góry, od lewej No. 6878 – Lit. A, niżej napis: JEDEN TALAR / Kassowy–Billet Xięstwa Warszawskiego./ Będzie stósownie do roskazu Nayiaśniéyszego Króla Jmci Saskiego Xięcia Warszawskiego / podług Dekretu, pod d. 1go Grudnia 1810. w wszystkich Kassach publicznych przyjętym./ w Warszawie dnia 1go Grudnia 1810./ Lit.A. No. 6878. Niżej z lewej Kommissarz., a z prawej strony Kontroller., nad którymi odpowiednio faksymilowane podpisy: (Marcin) Badeni; Mr: (Marian) Piramowicz Odciski suchych pieczęci: po prawej stronie owalnej z herbem Księstwa Warszawskiego i napisem: KASSOWY BILLET XIĘSTWA WARSZAWSKIEGO; z lewej 1 / Talar. Znaki wodne: na marginesie rozpoczynający się od góry napis: KASSOWY – BILLET / Xięstwa WARSZAWSKIEGO. W polu u góry: K.B.X.W., a niżej 1.Tal. W miejscu suchych pieczęci cyfry: 1 i I. Rw. Bez nadruków. Prostokątny stempel Komisji Centralnej Likwidacyjnej.
Aw. W ozdobnej ramce w rogach litery: K.B.X.W., u góry herb Księstwa Warszawskiego ujęty gałązką palmową i laurową, u dołu w rozetce 1./Tal. Przedstawienia w ramce rozdzielają treść, od góry: JEDEN – TALAR. / KASSOWY-BILLET XIĘSTWA – WARSZAWSKIEGO. 1810. Na osi poziomej w ramce, z lewej herb Saksonii, z prawej Orzeł Księstwa Warszawskiego. W polu u góry, od lewej No. 6878 – Lit. A, niżej napis: JEDEN TALAR / Kassowy–Billet Xięstwa Warszawskiego./ Będzie stósownie do roskazu Nayiaśniéyszego Króla Jmci Saskiego Xięcia Warszawskiego / podług Dekretu, pod d. 1go Grudnia 1810. w wszystkich Kassach publicznych przyjętym./ w Warszawie dnia 1go Grudnia 1810./ Lit.A. No. 6878. Niżej z lewej Kommissarz., a z prawej strony Kontroller., nad którymi odpowiednio faksymilowane podpisy: (Marcin) Badeni; Mr: (Marian) Piramowicz Odciski suchych pieczęci: po prawej stronie owalnej z herbem Księstwa Warszawskiego i napisem: KASSOWY BILLET XIĘSTWA WARSZAWSKIEGO; z lewej 1 / Talar. Znaki wodne: na marginesie rozpoczynający się od góry napis: KASSOWY – BILLET / Xięstwa WARSZAWSKIEGO. W polu u góry: K.B.X.W., a niżej 1.Tal. W miejscu suchych pieczęci cyfry: 1 i I. Rw. Bez nadruków. Prostokątny stempel Komisji Centralnej Likwidacyjnej.

Drukarnia w Dreźnie (drukarnia), nieznany (drukarze i rytownicy drukarni drezdeńskiej) (autor), Bilet Kasowy Księstwa Warszawskiego - 1 talar

Wysokość: 95 mm, Szerokość: 174 mm






N/Bn/1193/ML
Muzeum Narodowe w Lublinie (Zamek Lubelski), ul. Zamkowa 9, Lublin
Brak kolekcji

Nota popularyzatorska

Na mocy postanowień traktatu pokojowego w Tylży z 7 i 9 lipca 1807 roku Napoleon Bonaparte doprowadził do utworzenia Księstwa Warszawskiego. Pod względem prawnym było związane unią personalną z Królestwem Saksonii, posiadało jednak odrębną konstytucję, rząd, sejm, armię oraz suwerennego władcę w osobie Fryderyka Augusta I, wnuka Augusta III Sasa. Działania władz Księstwa determinowała sytuacja międzynarodowa, a ściślej plany Napoleona Bonaparte względem Rosji. Nieuchronność wojny z Imperium Rosyjskim, do której zresztą parła ludność polska, licząc na odbudowę dawnej Rzeczypospolitej, w znacznym stopniu obciążała gospodarczo mieszkańców Księstwa Warszawskiego. Trudności pogłębiały zobowiązania finansowe wobec Francji oraz bałagan fiskalny. Teren Księstwa Warszawskiego został wyodrębniony z ziem zajętych głównie przez Prusy w drugim i trzecim oraz częściowo pierwszym rozbiorze. W 1809 roku powiększył się o Lubelszczyznę i Kielecczyznę odebraną Austrii. W efekcie początkowo zachowano pruski system finansowy oparty na talarze, który łatwo dawał się przeliczać na złotówki po kursie 1 : 6, a ponieważ 1 złoty odpowiadał wówczas 30 groszom, 1 talar równał się jednocześnie 180 groszom. Niedobór pieniądza kruszcowego zmusił władze Księstwa do sięgnięcia po pieniądz papierowy, pomimo złych doświadczeń w tym względzie z okresu insurekcji kościuszkowskiej. Odpowiedni dekret Fryderyka Augusta ukazał się 1 grudnia 1810 roku. Emisją miała się zająć specjalna niezależna Komisja przy Dyrekcji Biletów Kasowych. Postanowiono o wprowadzeniu do obiegu biletów o nominałach 1, 2 i 5 talarów. Pierwsze bilety wszystkich nominałów trafiły do obiegu 2 lipca 1811 roku. Ich skromna szata graficzna była dość podobna. Ograniczała się do ozdobnej ramki. Pośrodku jej górnej części umieszczono herb Księstwa Warszawskiego. Jako wzorca użyto banknotów będących w obiegu na terenie Królestwa Saksonii. Tam też polskie bilety zostały zaprojektowane przez nieznanych autorów. Pieniądze wydrukowano w Dreźnie.

Banknoty 1-talarowe wyemitowano w nakładzie 700 tysięcy sztuk o wartości 4 milionów 200 tysięcy ówczesnych złotych polskich. Wszystkie wydrukowano na dość cienkim, białym papierze, w ramach jednej serii oznaczonej literą A. Prezentowany egzemplarz ma numer 6878, pochodzi zatem z początkowego etapu produkcji.

Leszek Poniewozik

Fundusze Europejskie - Logotyp
Rzeczpospolita Polska - Logotyp
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Logotyp
Unia Europejska - Logotyp