Lublin – Wschód Niepodległej 4.11-29.12.2018

Projekt “Lublin – Wschód Niepodległej” realizowany w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

Muzeum Lubelskie w Lublinie, realizując projekt „Lublin – Wschód Niepodległej”, pragnie włączyć mieszkańców Lublina i Lubelszczyzny w obchody stulecia odzyskania niepodległości oraz innych ważnych narodowych rocznic. Nasze działania będą się składać z trzech wzajemnie uzupełniających się komponentów. Osią projektu są dwie ważne rocznice – 100-lecie odzyskania niepodległości oraz 450-lecie zawarcia unii lubelskiej.

I. Lubelska Akademia Niepodległej

Jest to cykl sobotnich wykładów edukacyjnych organizowanych z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W czasie wykładów będziemy poruszać tematykę walki Polaków o niepodległość ze szczególnym uwzględnieniem kultury i sztuki, w czasach zaborów stanowiących wąską szczelinę, przez którą artyści mogli przemycać rodzime tradycje i wartości, a tym samym podtrzymywać świadomość narodową kolejnych pokoleń rodaków. XIX-wieczni malarze, kompozytorzy, pisarze i poeci odwoływali się do ważnych wydarzeń historycznych (np. Jan Matejko – Unia lubelska), tradycji i obyczajów (np. tradycje szlacheckie w Strasznym dworze Stanisława Moniuszki), które przywoływały wizerunek wolnej i potężnej ojczyzny oraz podtrzymywały wiarę w rychłe odzyskanie niepodległości.

Na spotkaniach zostaną podjęte także zagadnienia z dziedziny archeologii, etnografii, numizmatyki i militariów, które wpisują się w tematykę niepodległościową. Dużą część naszych rozważań poświęcimy Zamkowi Lubelskiemu z Kaplicą Trójcy Świętej, z racji funkcjonującego tu przez ponad 100 lat więzienia – carskiego, hitlerowskiego i komunistycznego. Nie zabraknie także wykładów poświęconych postaciom, których działania miały ogromny wpływ na losy naszego kraju.

Otwarte spotkania Lubelskiej Akademii Niepodległej będą się odbywać w soboty od 10 listopada do 15 grudnia 2018 r. od godziny 10.00 w siedzibie Muzeum Józefa Czechowicza w Lublinie, Filii Muzeum Literackiego w Lublinie, ul. Złota 3.
Harmonogram i tematy spotkań znajdują się w załączniku poniżej.

Lubelska Akademia Niepodległej – harmonogram wykładów  [Dokument PDF (792 KB)]

II. Wystawa oraz działania edukacyjne – 450 lat unii lubelskiej

Zbliżając się do roku jubileuszu 450-lecia unii lubelskiej, Muzeum Lubelskie pragnie przypomnieć o tym wydarzeniu poprzez wystawę oraz inne działania edukacyjne. Wystawa przybliży wydarzenia roku 1569, kiedy to w Lublinie powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów, oraz zaprezentuje dalsze losy tego wyjątkowego kraju. Ukaże również to, że jedną z najważniejszych wartości wyznawanych przez Polaków od wieków była solidarność, a jednym z najistotniejszych jej przejawów unie polsko-litewskie. Wystawa będzie prezentowana w dwóch odsłonach. Jedna będzie miała miejsce w Lublinie, w siedzibie Muzeum Lubelskiego, druga zostanie pokazana poza Lublinem.
Ponieważ król Zygmunt August wyznaczył datę rozpoczęcia sejmu lubelskiego na grudzień 1568 roku, w grudniu 2018 roku postaramy się upamiętnić historyczny wjazd posłów sejmu unijnego do Lublina poprzez organizację rekonstrukcji tego wydarzenia. Szczegółowe informacje wkrótce.

III. Publikacja Lublin – awangarda Niepodległej

Lublin w latach I wojny światowej i tuż po niej był ważnym ośrodkiem polityczno-kulturalnym. Funkcjonował jako swoiste centrum Generalnego Gubernatorstwa Wojskowego (okupowanej przez Austriaków części Królestwa), odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu stosunku Polaków do Legionów. W Lublinie żyła i działała Franciszka Arnsztajnowa – polska artystka pochodzenia żydowskiego łącząca pracę literacką z zaangażowaniem społeczno-politycznym. Po 1918 roku młodzież szkolna oraz skupiona wokół świeżo powołanego Uniwersytetu Lubelskiego (późniejszy KUL) podjęła działania, które dały początek tzw. awangardzie lubelskiej. Powstające kolejno pisma („Młodzież”, „Lucifer”, „Reflektor”, „Nowe Życie”, „W Słońce”, „Barykady”, „Trybuna”, „Dźwigary”), działalność m.in. Wacława Gralewskiego, Konrada Bielskiego, Stanisława i Józefa Czechowiczów, Kazimierza Andrzeja Jaworskiego, Stanisława Grędzińskiego czy Józefa Łobodowskiego sprawiły, że Lublin stał się znaczącym ośrodkiem życia społecznego, politycznego i literackiego. Niektórzy z reprezentantów awangardy lubelskiej (jak Józef Czechowicz czy Józef Łobodowski) weszli na stałe do grona najważniejszych polskich literatów XX wieku. Przypomnienie tych zjawisk może stanowić znakomity przykład działania procesów zrodzonych z impulsu niepodległościowego roku 1918.
Z tego powodu, chcielibyśmy przygotować wydanie unikatowego numeru czasopisma lubelskiej awangardy – „Reflektora”. Redakcja pisma w latach 1923–1925 zebrała materiały na nowy numer, który jednak nigdy nie został wydany. Szczęśliwie komplet tekstów znajduje się w archiwum Muzeum Literackiego w Lublinie – oddziale Muzeum Lubelskiego w Lublinie. Dzięki temu po ponad 90 latach będzie możliwa jego publikacja poprzedzona wstępem krytycznym. Ponadto pragniemy zorganizować seminarium poświęcone twórczości lubelskiej awangardy.

Szczegółowe informacje na temat projektu:
Dział Edukacji Muzeum Lubelskie w Lublinie, tel. (81) 537 96 15
edukacja@muzeumlubelskie.pl
Koordynatorzy projektu: dr Marcin Gapski, Małgorzata Siedlaczek

Kalendarium projektu Lublin – Wschód Niepodległej [Dokument PDF (1,5 MB)]

Sfinansowano ze środków MKiDN w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.