Lubelskie harcmistrzynie Maria Walciszewska Maria Świtalska
Wystawa Lubelskie Harcmistrzynie Maria Walciszewska Maria Świtalska prezentuje dokumenty i fotografie dotyczące dwóch komendantek Konspiracyjnej Chorągwi Lubelskiej, które poświeciły swoje życie w walce o wolną Polskę. Na wystawie również zaprezentowane zostaną liczne pamiątki związane z życiem obu harcmistrzyń. Wystawa zrealizowana została z materiałów Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem”, Prywatnego Muzeum Historycznego Znaki Czasu oraz ze zbiorów prywatnych Jerzego Sołdka.
Hm. Maria Jadwiga Walciszewska ps. „Jadwiga”, „Marylka”, „Łotewska”, urodziła się 14 grudnia 1902 r. w Komotau (obecnie Chomotov) w Czechosłowacji. Pracowała jako nauczycielka m.in. w Szkole Powszechnej nr 12, która mieściła się wtedy na Starym Mieście, przy ul. Archidiakońskiej. Równolegle z pracą nauczycielską oddawała się z pasją działalności harcerskiej. W czasie II wojny światowej od listopada 1939 do marca 1940 r. pełniła obowiązki komendantki konspiracyjnej Chorągwi Lubelskiej. Już przed zimą 1939 r. nawiązała kontakty z Komendą Okręgu Lubelskiego Służby Zwycięstwu Polski. Utworzyła zespoły łączniczek i kurierek. 18 lutego 1941 r. gestapowcy aresztowali Marię Walciszewską. Aresztowaną przewieziono do siedziby gestapo „Pod Zegarem” przy ul. Uniwersyteckiej. Podczas przesłuchania oświadczyła, że powie wszystko, ale potrzebuje trochę czasu. Odesłana do celi tego samego dnia odebrała sobie życie zażywając cyjanek. Pośmiertnie została awansowana do stopnia podporucznika i odznaczona Krzyżem Virtuti Militari V klasy.
Hm. Maria Świtalska ps. Marysia, urodziła się 22 marca 1914 r. w Lublinie. Była nauczycielką, w czasie okupacji uczyła w Nałęczowie. Tam też prowadziła tajne nauczanie. Równolegle z pracą zawodową z pasją oddawała się służbie harcerskiej. W początkach 1939 roku mianowana została komendantką Pogotowia Harcerek Chorągwi Lubelskiej. W końcu sierpnia tego roku zorganizowała w Lublinie przy ul. Zielonej punkt dyspozycyjny Pogotowia Harcerek. Od jesieni 1939 roku współorganizowała konspiracyjną Chorągiew Lubelską Harcerek i była członkiem jej komendy. W 1940 roku kierowała harcerskim zespołem łączniczek i kurierek przydzielonych do Komendy Okręgu Lubelskiego ZWZ. 8 września 1943 roku mianowano ją komendantką Chorągwi Lubelskiej Harcerek. W drodze powrotnej z odprawy komendantek chorągwi w Warszawie 2 listopada 1943 roku została aresztowana w pociągu i osadzona w areszcie w Dęblinie. Tego samego dnia odebrała sobie życie. Została odznaczona Krzyżem Virtuti Militari V klasy.
