Malarstwo polskie Zbiory malarstwa Muzeum Lubelskiego liczące łącznie ponad 1600 obiektów obejmują głównie malarstwo polskie od XVII do XX wieku i niewielką kolekcję malarstwa europejskiego. Początek ich sięga okresu przedwojennego, z którego zachowało się niewiele, m. in. obrazy Aleksandra Kokulara, Apoloniusza Kędzierskiego, Kazimierza Alchimowicza, Louis de Silvestre’a. Po wojnie gromadzono ten zbiór niemal od podstaw dążąc do stworzenia możliwie pełnego przeglądu malarstwa polskiego od baroku po czasy najnowsze. Wiek XVII i XVIII reprezentują głównie portrety autor. Najstarszy z nich to portret królowej Bony w pięknej, oryginalnej ramie z herbem Sforza. Liczną grupę stanowią portrety sarmackie, wśród których znajdują się wizerunki osób związanych z historią Lublina, np. Adama Szaniawskiego kasztelana lubelskiego, Kajetana Hryniewieckiego ostatniego wojewody lubelskiego I Rzeczpospolitej; jest też wśród nich jeden portret trumienny. Przykładów dworskiego malarstwa reprezentacyjnego dostarczają: Portret króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w stroju koronacyjnym i Portret prymasa Michała Poniatowskiego z warsztatu M. Bacciarellego. Obrazy z wieku XIX – znacznie liczniejsze – dokumentują przemiany w malarstwie od klasycyzmu poprzez romantyzm do realizmu. I w tej grupie są prace znanych portrecistów, takich jak J. Pitschman, J. Reichan, J. Simmler, K. Kaniewski. Malarstwo pejzażowe reprezentują obrazy F. Lampiego, Ch. Brelsauera, A, Malinowskiego, J. Brandta. Do nurtu historycznego należą obrazy J. Suchodolskiego Mohort na kresach, W. Gersona Królowa Jadwiga i Dymitr z Goraja, J. Matejki Przyjęcie Żydów do Polski. Stosunkowo nieliczne jest malarstwo rodzajowe m. in. Z. Ajdukiewicza, F. Kostrzewskiego, H. Lipinskiego. Malarstwo końca wieku XIX reprezentują dzieła m. in. J. Malczewskiego, J. Stanisławskiego, L. Wyczółkowskiego, K. Krzyżanowskiego, O. Boznańskiej, A. Kędzierskiego.Malarstwo XX wieku stanowi główną część zbiorów – ponad 70 % . Nie jest to zwarta kolekcja, obejmuje jednak szeroki wybór czołowych nazwisk twórców reprezentujących różne kierunki. Są wśród nich m. in.: T. Czyżewski, T. Niesiołowski, R. Malczewski, T. Makowski, E. Zak, H. Stażewski, W. Strzemiński, R. Kramsztyk, J. Nowosielski, W. Hasior, T. Kantor, K. Mikulski, A. Wróblewski, Z. Waliszewski, E. Geppert, J. Lebenstein. Do tego okresu należy też programowo gromadzona kolekcja malarzy lubelskich obejmująca obrazy m. in. Z. Kononowicza, J. Karmańskiego, W. Filipiaka, J. Ziemskiego, T. Dzieduszyckiego, W. Borowskiego, R. Lisa, J. Popka, T. Kawiaka. Od 1976 muzeum organizowało ogólnopolskie spotkania teoretyczno-twórcze „Metafora”, których pokłosiem jest zbiór obrazów takich malarzy jak: E. Rosenstein, H. Waniek, N. Lach-Lachowicz, A. Dłużniewski, A. Kołpanowicz.
Malarstwo obce Zbiór malarstwa obcego liczy ok. 80 obrazów i nie stanowi zwartej kolekcji. Występują w nim obrazy holenderskie, flamandzkie i włoskie a także pojedyncze przykłady malarstwa francuskiego, niemieckiego, austriackiego. Najcenniejsze z nich to płótno H. Ter Brugghena Piłat umywający ręce powstałe ok. 1617 r. Obok niego warte odnotowania są: Walka psów z lisami A. Hondiusa, Martwa natura z dzbanem i świecą H. Heemsckercka, Naigrawanie F. Franckena II, Koncert nieznanego malarza z kręgu Caravaggia, Pokłon Trzech Króli M.L.L. Willmanna i Pejzaż górski J. Ch. Brandta.