W związku z powstaniem w Lublinie w latach 60. XX w. Muzeum Wsi Lubelskiej i udostępnieniem ekspozycji z zakresu kultury materialnej, w 1984 r. Muzeum Lubelskie ograniczyło gromadzenie zbiorów etnograficznych do sztuki ludowej. Uzupełniało kolekcje z zakresu rzeźby, malarstwa, plastyki obrzędowej, artystycznego kowalstwa, itp. Od 1952 r. do chwili obecnej prowadzona jest systematyczna akcja gromadzenia eksponatów.
Mimo, że od lat 80. XX w. gromadzenie zabytków ogranicza się do eksponatów z zakresu sztuki ludowej, to w zbiorach znajdują się również obiekty z zakresu kultury materialnej. Są to m.in.: socha drewniana, brony laskowe, dłubane czółna, unikalne narzędzia rybackie. Zbiory z poszczególnych dziedzin kultury ludowej uzupełniane były poprzez organizowanie wystaw monograficznych, dotyczących określonych działów. W wyniku tych wystaw powstały prawie pełne kolekcje z następujących dziedzin: strojów, plastyki obrzędowej, tkactwa, garncarstwa, plecionkarstwa, rybołówstwa i sitarstwa.
Około 60% zbiorów pochodzi z XIX i początków XX w. Do najstarszych datowanych eksponatów, których metryka wywodzi się z XVII i XVIII w. należy kilka brokatowych gorsetów tarnogrodzkich, XVII-wieczna forma do robienia opłatków oraz laska sołtysia z 1780 r. Unikatowe także są liry dziadowskie. Z tego okresu w zbiorach znajduje się ok. 60 rzeźb: przedstawiających postać Chrystusa Frasobliwego, Chrystusa Ukrzyżowanego i innych świętych (Matki Boskiej, Chrystusa Króla, św. Jana Nepomucena, św. Jana, św. Jana Kantego, św. Józefa, św. Antoniego, św. Katarzyny). Gdy większość z nich jest nieznanego autorstwa, to jednak na szczególną uwagę zasługuje fakt, że kilka rzeźb to prace świątkarzy działających w XIX w. znanych z imienia i nazwiska. To: Mikołaj Gomiela z w pow. biłgorajskiego, Jan Kaproń z Krzemienia w pow. janowskim, Józef Kwiatkowski z okolic Łęcznej i Józef Zagórski z okolic Hrubieszowa. Wszystkie rzeźby wyróżniają się wysokim poziomem artystyczny i dużą oryginalnością. Prawdopodobnie eksponatów z przełomu XIX i XX w. jest znacznie więcej, ale z uwagi, że dokumentacja zbiorów w początkach istnienia muzeum była prowadzona dość dowolnie, trudno jest obecnie to ustalić.
