Lustra. Franciszka Arnsztajnowa

Franciszka Arnsztajnowa była jedną z najważniejszych pisarek związanych z Lublinem. Z dzisiejszej perspektywy jej życie i twórczość jawią się jako mocno zakorzenione w ówczesnych nurtach literackich, kulturowych i filozoficznych, a jednocześnie nierozerwalnie sprzęgnięte z problemami, którymi żyła współczesna wspólnota lokalna i narodowa. Z jednej strony poetka, prozaiczka, autorka książek dla dzieci, tłumaczka, z drugiej – organizatorka lokalnego życia artystycznego, działaczka niepodległościowa, emancypantka. Wielość ról, w jakich występowała, świadczy zarówno o jej wszechstronnym temperamencie artystycznym, jak i o epoce, w której przyszło jej żyć.

Wystawa „Lustra. Franciszka Arnsztajnowa” przedstawia biografię i twórczość poetki żyjącej na styku kultury żydowskiej i polskiej, na przełomie XIX i XX stulecia, zmierzchającej belle époque oraz rodzącej się nowoczesności, secesji z początku wieku i artystycznego modernizmu lat międzywojennych. Zawieszenie pomiędzy tymi sferami sprawiło, że w jej wierszach pojawiały się – i nakładały na siebie – refleksy różnych wartości, poglądów i kategorii estetycznych, które stworzyły niepowtarzalną, często ambiwalentną atmosferę.

Integralnym komponentem wystawy jest historia ważnych dla dziejów Lublina rodzin Meyersonów oraz Arnsztajnów. Dlatego prezentowana narracja niejednokrotnie zwraca się w przeszłość, ciąży ku opowieści biograficznej, skupia się na losach jednostek uwikłanych w wydarzenia historyczne, które kształtowały lokalną rzeczywistość w pierwszych dekadach minionego stulecia.

Historia rodziny Arnsztajnów była również nierozerwalnie związana z kamienicą przy ulicy Złotej 2. Jej dzieje zainspirowały Hannę Krall, która w opublikowanej niemal dwie dekady temu książce Wyjątkowo długa linia (2004) przedstawiła dzieje różnych pokoleń mieszkańców budynku na lubelskim Starym Mieście. Narracja prezentowanej przez nas ekspozycji podąża także śladami wytyczonymi przez pisarkę, prezentuje zarówno kamienicę, jak i jej najbliższy kontekst, wreszcie: zachęca zwiedzających do wyjrzenia przez okno naszego muzeum i przyjrzenia się oknom mieszkania, które sto lat temu było jednym z najważniejszych ośrodków lubelskiego życia kulturalnego.

Na łamach “Kuriera Lubelskiego” z 13 maja 2022 ukazał się artykuł na temat wystawy i postaci Franciszki Arnsztajnowej. Zachęcamy do lektury!

Wystawę będzie można oglądać od 20 maja 2022 roku do 30 października 2022 roku. Zapraszamy!