Wystawa „Świadectwa Wielkiej Wojny Lubelszczyzna 1914-1918” 26.09-9.11.2014

Wystawa zorganizowana z okazji 100.lecia wybuchu I wojny światowej.

W 2014 roku przypada stulecie wybuchu Wielkiej Wojny, jak określano przed 1939 rokiem działania wojenne prowadzone w latach 1914-1918. W Polsce i innych krajach organizowane są obchody tej rocznicy. Muzeum Lubelskie wraz ze swoim oddziałem w Kraśniku włącza się w nie, organizując wystawę „Świadectwa Wielkiej Wojny Lubelszczyzna w latach 1914-1918”.
Jej celem jest pokazanie, niekiedy po raz pierwszy, zachowanych w zbiorach muzealnych materiałów dotyczących działań wojennych na Lubelszczyźnie w latach 1914-1918 oraz ich następstw politycznych, gospodarczych i społecznych.
Lubelszczyzna odegrała ważną rolę w działaniach wojennych (bitwy pod Kraśnikiem, Komarowem i Jastkowem). Tutaj miały miejsce bitwy Legionów Polskich, działały organizacje niepodległościowe i społeczne. Na terenie województwa znajduje się ponad 200 cmentarzy wojennych otoczonych opieką przy współpracy z Austriackim Czarnym Krzyżem.

Wystawa zorganizowana w 100.lecie wybuchu I wojny światowej prezentuje działania wojenne na Lubelszczyźnie, szlak bojowy Legionów Polskich, życie mieszkańców w warunkach wojennych, grobownictwo wojenne oraz cmentarze z lat 1914-1918.

Na ekspozycji zobaczyć można m. in. 13 mundurów, głównie armii austro-węgierskiej i niemieckiej, żołnierskie nakrycia głowy, broń białą i palną z epoki, odznaki formacji wojskowych, oryginalne mapy sztabowe oraz albumy legionowe.
Na planszach umieszczono współczesne fotografie ponad 250 cmentarzy z I wojny światowej z terenu Lubelszczyzny wykonanych przez Muzeum Lubelskie. Wystawie towarzyszy prezentacja (często tylko pozostałości) tych cmentarzy.

Partnerem wystawy jest Austriacki Czarny Krzyż 

Honorowy patronat nad wystawą objął Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski

Wystawę można oglądać do 9 listopada 2014 roku
na Zamku Lubelskim

__________________________________________________________________

28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii w konsekwencji dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Wojna bardzo szybko przerodziła się w światowy konflikt, którego rozwój podzielił świat na dwa bloki. Dla Polaków wybuch wojny między zaborcami miał szczególne znaczenie: ożywił nadzieję na odzyskanie niepodległości, która spełniła się w listopadzie 1918 r.

Pierwsza wojna światowa nazywana Wielką Wojną trwała 4 lata i 3 miesiące. Toczyła się w Europie, Azji i Afryce, obejmując wszystkie zamieszkałe kontynenty. Ta największa z dotychczasowych w historii ludzkości wojen radykalnie zmieniła oblicze ówczesnego świata. Pochłonęła życie blisko 10 mln żołnierzy oraz trudnej do ustalenia liczby ludności cywilnej, zmarłej na skutek działań wojennych, głodu chorób i epidemii oraz zaostrzyła narastające od dziesięcioleci konflikty klasowe i narodowe.
Pierwszą wojnę światową cechował jej bardzo duży zasięg i masowy charakter. Rozpoczęło ją 8 państw, a zakończyły 33 państwa liczące 1,5 mld ludzi, tj. 2/3 ludności kuli ziemskiej. Wojna toczyła się niemalże na wszystkich kontynentach i morzach, ale główne działania wojenne prowadzono na terenie Europy. Na wszystkich frontach tej wielkiej wojny ciągnących się tysiące kilometrów walczyły duże, wielomilionowe armie. Po raz pierwszy w historii zastosowano w walce nowoczesną broń chemiczną, samoloty, okręty podwodne, czołgi i samochody ciężarowe.

W 1914 roku państwa Ententy zmobilizowały i miały pod bronią 6 mln, zaś ich przeciwnicy z państw centralnych 4 mln żołnierzy, natomiast w 1918 roku było ich odpowiednio: 48 mln i 25 mln żołnierzy. Pierwsza wojna światowa była konfliktem armii państw biorących w niej udział a w szczególności samych żołnierzy i w porównaniu do II wojny światowej, która trwała od niej dłużej, to straty wśród żołnierzy względem ludności cywilnej były w niej wielokrotnie większe. W konflikcie tym zginęło ich znacznie więcej niż miało to miejsce podczas dotychczasowych wojen toczonych w przeszłości. W okresie czterech lat (1914-1918), na każdy dzień tego konfliktu przypadało średnio 5 tys. zabitych, zdarzały się zaś dni; że w jednym tylko dniu padało dziesięć razy więcej. Na ośmiu żołnierzy tej wojny wypadał jeden zabity, co trzeci był ranny, a dla wielu było to dożywotnie i ciężkie kalectwo. W sumie pochłonęła 9.458.000 istnień ludzkich, w tym straty polskie to ok. 500.000 zabitych, zmarłych oraz ok. 900.000 rannych.