Wystawa „Świadectwa Wielkiej Wojny Lubelszczyzna 1914-1918” 26.09-9.11.2014
Wystawa zorganizowana z okazji 100.lecia wybuchu I wojny światowej.
W 2014 roku przypada stulecie wybuchu Wielkiej Wojny, jak określano przed 1939 rokiem działania wojenne prowadzone w latach 1914-1918. W Polsce i innych krajach organizowane są obchody tej rocznicy. Muzeum Lubelskie wraz ze swoim oddziałem w Kraśniku włącza się w nie, organizując wystawę „Świadectwa Wielkiej Wojny Lubelszczyzna w latach 1914-1918”.
Jej celem jest pokazanie, niekiedy po raz pierwszy, zachowanych w zbiorach muzealnych materiałów dotyczących działań wojennych na Lubelszczyźnie w latach 1914-1918 oraz ich następstw politycznych, gospodarczych i społecznych.
Lubelszczyzna odegrała ważną rolę w działaniach wojennych (bitwy pod Kraśnikiem, Komarowem i Jastkowem). Tutaj miały miejsce bitwy Legionów Polskich, działały organizacje niepodległościowe i społeczne. Na terenie województwa znajduje się ponad 200 cmentarzy wojennych otoczonych opieką przy współpracy z Austriackim Czarnym Krzyżem.
Wystawa zorganizowana w 100.lecie wybuchu I wojny światowej prezentuje działania wojenne na Lubelszczyźnie, szlak bojowy Legionów Polskich, życie mieszkańców w warunkach wojennych, grobownictwo wojenne oraz cmentarze z lat 1914-1918.
Na ekspozycji zobaczyć można m. in. 13 mundurów, głównie armii austro-węgierskiej i niemieckiej, żołnierskie nakrycia głowy, broń białą i palną z epoki, odznaki formacji wojskowych, oryginalne mapy sztabowe oraz albumy legionowe.
Na planszach umieszczono współczesne fotografie ponad 250 cmentarzy z I wojny światowej z terenu Lubelszczyzny wykonanych przez Muzeum Lubelskie. Wystawie towarzyszy prezentacja (często tylko pozostałości) tych cmentarzy.
Partnerem wystawy jest Austriacki Czarny Krzyż
![Logotyp Austriacki Czarny Krzyż](http://zamek-lublin.pl/wp-content/uploads/2021/03/krzyz.jpg)
Honorowy patronat nad wystawą objął Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski
![Logotyp Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski](http://zamek-lublin.pl/wp-content/uploads/2021/03/marszalek.jpg)
Wystawę można oglądać do 9 listopada 2014 roku
na Zamku Lubelskim
__________________________________________________________________
28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii w konsekwencji dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Wojna bardzo szybko przerodziła się w światowy konflikt, którego rozwój podzielił świat na dwa bloki. Dla Polaków wybuch wojny między zaborcami miał szczególne znaczenie: ożywił nadzieję na odzyskanie niepodległości, która spełniła się w listopadzie 1918 r.
Pierwsza wojna światowa nazywana Wielką Wojną trwała 4 lata i 3 miesiące. Toczyła się w Europie, Azji i Afryce, obejmując wszystkie zamieszkałe kontynenty. Ta największa z dotychczasowych w historii ludzkości wojen radykalnie zmieniła oblicze ówczesnego świata. Pochłonęła życie blisko 10 mln żołnierzy oraz trudnej do ustalenia liczby ludności cywilnej, zmarłej na skutek działań wojennych, głodu chorób i epidemii oraz zaostrzyła narastające od dziesięcioleci konflikty klasowe i narodowe.
Pierwszą wojnę światową cechował jej bardzo duży zasięg i masowy charakter. Rozpoczęło ją 8 państw, a zakończyły 33 państwa liczące 1,5 mld ludzi, tj. 2/3 ludności kuli ziemskiej. Wojna toczyła się niemalże na wszystkich kontynentach i morzach, ale główne działania wojenne prowadzono na terenie Europy. Na wszystkich frontach tej wielkiej wojny ciągnących się tysiące kilometrów walczyły duże, wielomilionowe armie. Po raz pierwszy w historii zastosowano w walce nowoczesną broń chemiczną, samoloty, okręty podwodne, czołgi i samochody ciężarowe.
W 1914 roku państwa Ententy zmobilizowały i miały pod bronią 6 mln, zaś ich przeciwnicy z państw centralnych 4 mln żołnierzy, natomiast w 1918 roku było ich odpowiednio: 48 mln i 25 mln żołnierzy. Pierwsza wojna światowa była konfliktem armii państw biorących w niej udział a w szczególności samych żołnierzy i w porównaniu do II wojny światowej, która trwała od niej dłużej, to straty wśród żołnierzy względem ludności cywilnej były w niej wielokrotnie większe. W konflikcie tym zginęło ich znacznie więcej niż miało to miejsce podczas dotychczasowych wojen toczonych w przeszłości. W okresie czterech lat (1914-1918), na każdy dzień tego konfliktu przypadało średnio 5 tys. zabitych, zdarzały się zaś dni; że w jednym tylko dniu padało dziesięć razy więcej. Na ośmiu żołnierzy tej wojny wypadał jeden zabity, co trzeci był ranny, a dla wielu było to dożywotnie i ciężkie kalectwo. W sumie pochłonęła 9.458.000 istnień ludzkich, w tym straty polskie to ok. 500.000 zabitych, zmarłych oraz ok. 900.000 rannych.
![Fundusze Europejskie - Logotyp](https://zamek-lublin.pl/wp-content/themes/medway/assets/img/sponsors/fundusze-europejskie.png)
![Rzeczpospolita Polska - Logotyp](https://zamek-lublin.pl/wp-content/themes/medway/assets/img/sponsors/rp.png)
![Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Logotyp](https://zamek-lublin.pl/wp-content/themes/medway/assets/img/sponsors/MKiDN.png)
![Unia Europejska - Logotyp](https://zamek-lublin.pl/wp-content/themes/medway/assets/img/sponsors/ue.png)